ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΣΚΑ
Την πολιτική της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο καταγγέλει το Αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών εκφράζοντας ανησυχία για τις κινήσεις που κάνει εκτός κάθε δυτικού,συμμαχικού πλαισίου και εκτός κάθε κανόνα δικαίου.
Ταυτόχρονα πυκνώνουν στη Διεθνή σκηνή οι κινήσεις απομόνωσης της Τουρκίας με ταυτόχρονες καταγγελίες της εξωτερικής της πολιτικής και διατυπώνονται συμπεράσματα ότι ο Ερντογάν προσπαθεί να εξάγει την εσωτερική οικονομική,πολιτική και στρατιωτική κρίση της Τουρκίας αποδίδοντας τα προβλήματα όχι στην δικτατορική και εκτός κάθε διεθνούς πλαισίου πολιτική του,αλλά στον…θρησκευτικό πόλεμο εναντίον της.
Αρμένιοι πολιτικοί(Σαρκισιάν κ.α.) ζητούν να εναρμοσθεί και η Αρμενία στο δυτικό μέτωπο εναντίον της Τουρκίας ,ενώ ο Ρώσος Υπουργός εξωτερικών Σεργ.Λαβρόφ με δηλώσεις του στηρίζει τον στρατάρχη Χαφτάρ λέγοντας ότι εκείνος επιδιώκει ειρηνική λύση μαζί με το λιβυκό κοινοβούλιο,αλλά η λιβυκή αναγνωρισμένη κυβέρνηση(σ.σ.ενεργούμενα της Τουρκίας με διακριτική στήριξη της Ιταλίας…)επιθυμεί στρατιωτική λύση.Με άλλα λόγια είναι ορατή πιθανότητα σύγκρουσης της Ρωσίας με την Τουρκία και επι λιβυκού εδάφους,ενώ στη Συρία μετά την σύγκρουση έχουν σχέσεις ελεγχόμενης εκεχεριίας
Ηχηρη σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η νέα παρέμβαση του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας καθηγητή Προκόπη Παυλόπουλου ο οποίος καταγγέλλει με ευρωπαίους επιστήμονες,ως νομικά άκυρο και ανυπόστατο το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Σε διαδικτυακή εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού
Δημόσιου Δικαίου (EPLO) με θέμα: «Το νομικώς ανυπόστατο του
«τουρκολιβυκού μνημονίου» και οι εντεύθεν νομικές συνέπειες στο πεδίο του
Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου» ο κ.
Παυλόπουλος επισήμανε, μεταξύ άλλων, και τα εξής:
«Στις 27-11-2019 υπογράφηκε -και δημοσιοποιήθηκε στις 28-11-2019- στην
Κωνσταντινούπολη, μεταξύ του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
και του φερόμενου ως πρωθυπουργού («επικεφαλής της Κυβέρνησης
Εθνικής Συμμαχίας») της Λιβύης Φαγέζ αλ Σαράζ, το λεγόμενο «τουρκολιβυκό
μνημόνιο κατανόησης», με βασικό στόχο, κατά το περιεχόμενό του, την
συνεργασία Τουρκίας και Λιβύης «για τον καθορισμό θαλάσσιων
διαδικασιών» και, στην πραγματικότητα, για την μεταξύ τους οριοθέτηση
Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
Α. Το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» της 27.11.2019 στερείται στοιχειώδους
νομικού κύρους, τόσο λόγω του τρόπου σύναψής του κατ’ ευθεία
παράβαση των διατάξεων της Σύμβασης της Βιέννης, όσο και λόγω της
κατάφωρης παραβίασης ουσιωδών διατάξεων της «Σύμβασης του
Montego Bay» του 1982, ως προς την οριοθέτηση ΑΟΖ. Ειδικότερα, το
«τουρκολιβυκό μνημόνιο» έχει συναφθεί κατά παράβαση κανόνων
«θεμελιώδους σημασίας» του εσωτερικού Δικαίου της Λιβύης, ήτοι χωρίς
την σύμπραξη της Βουλής των Αντιπροσώπων του Κράτους αυτού, ακόμη
δε περισσότερο με ρητή δήλωση του Προέδρου της περί μη αναγνώρισης
του «μνημονίου» τούτου. Κατά την ορθή δε ερμηνεία των διατάξεων του
άρθρου 46 παρ. 1 της Σύμβασης της Βιέννης, σύμφωνα και με την
νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η ως άνω πλημμέλεια
καθιστά το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» νομικώς ανυπόστατο και ανίκανο να
παραγάγει έννομα αποτελέσματα στο πεδίο της Διεθνούς Κοινότητας, άρα
και έναντι της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Β. Πολλώ μάλλον όταν η συνέπεια αυτή απορρέει, έναντι της Ελλάδας και της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, και κατ’ εφαρμογή της αρχής «res inter alios acta»
κατά την νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Επιπλέον, και
κατ’ ουσίαν αυτή την φορά, το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» επιχειρεί
οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης παραβιάζοντας τόσο
κατάφωρα ουσιώδεις, εν προκειμένω, διατάξεις της «Σύμβασης του
Montego Bay» του 1982 -πρωτίστως ως προς την ΑΟΖ του Καστελορίζου,
της Καρπάθου, της Ρόδου και της Κρήτης- όπως αυτές έχουν ερμηνευθεί
από την νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, ώστε συνιστά
πρωτόγνωρο αρνητικό παράδειγμα παραβίασης του Διεθνούς Δικαίου και
της Διεθνούς Νομιμότητας. Με την έννοια ότι η ανοχή του και, πολύ
περισσότερο, η αναγνώρισή του από την Διεθνή Κοινότητα και τον ΟΗΕ
θέτει σε μέγιστο κίνδυνο το κύρος και την αποτελεσματικότητα του Διεθνούς
Δικαίου και, στην συγκεκριμένη περίπτωση, του Δικαίου της Θάλασσας
κατά την «Σύμβαση του Montego Bay» του 1982.
Γ. Από την πλευρά της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει, ευθύς εξ
αρχής, καταστεί σαφές ότι το «τουρκολιβυκό μνημόνιο», υπό τ’ ανωτέρω
δεδομένα, είναι νομικώς ανυπόστατο και δεν παράγει έννομα
αποτελέσματα. Άκρως χαρακτηριστικά και αντιπροσωπευτικά προς αυτή
την κατεύθυνση είναι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της
12ης Δεκεμβρίου 2019, σύμφωνα με τα οποία το «τουρκολιβυκό μνημόνιο»
πάσχει από βαρύτατες νομικές πλημμέλειες, αφού παραβιάζει τα
κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων Κρατών, δεν συνάδει με το Δίκαιο της
Θάλασσας και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να παραγάγει έννομα
αποτελέσματα.
Δ. Η θέση αυτή Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι οριστική και
αμετάκλητη, πράγμα που σημαίνει ότι το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» δεν
μπορεί, στο ευρύτερο πεδίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής
Έννομης Τάξης, ν’ αποτελέσει βάση οιασδήποτε συζήτησης ως προς την
οριοθέτηση της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ, πολύ δε περισσότερο ν’ αποτελέσει,
αμέσως ή εμμέσως, βάση για οιασδήποτε μορφής διαπραγμάτευση κατά
την εκ μέρους της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαδικασία
οριοθέτησης της Ελληνικής και της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ στον χώρο του
Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Με αυτή την θέση και αυτό τον τρόπο αντίδρασης, η Ευρωπαϊκή Ένωση
αποτρέπει αποτελεσματικώς και τον κίνδυνο το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» να
δημιουργήσει άκρως αρνητικό προηγούμενο εφαρμογής του Δικαίου της
Θάλασσας για την οριοθέτηση ΑΟΖ στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό θαλάσσιο
χώρο».
Μπορεί ήδη να παρατηρήσει κανείς το μικρότατο πολιτικά-ευρωπαϊκά μέγεθος της δικαστικής λειτουργού που εγκατέστησε στην Ηρώδου του Αττικού,ομού μετά του συντρόφου της τέως δικαστή,δικηγόρου ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Μήνες μετά δεν κατάφερε να χτυπήσει ούτε ένα ευρωπαϊκό κουδούνι…
